آب کر

از دانشنامه‌ی اسلامی


آب كُرّ اندازه مشخّصى از آب مطلق است كه با ملاقات نجاست، نجس نمى‌گردد. و آن مقدار آبى است كه اگر در ظرفى كه هر يك از درازا، پهنا و گودى آن سه وجب و نيم معمولى است بريزند آن را پر می كند. طبق نظر فقیهان آبی که به مقدار کر برسد در ملاقات با نجاست نجس نمی شود.

آب کر

آب كرّ نزد مشهور فقيهان، مقدار آبى است كه اگر در ظرفى كه هر يك از درازا، پهنا و گودى آن سه وجب و نيم معمولى است بريزند آن را پر كند. از اين‌رو، مجموع مساحت آب كرّ 42 و هفت هشتم وجب است. مساحتهاى 36 و 27 وجب نيز گفته شده است. وزن آن 740/376، 377، و 384 كيلوگرم و غير آن ذكر شده است. برخى گفته‌اند: اگر مقدار وزن آب 480 كيلو گرم باشد، طبق نظر تمامى فقها آب، كُرّ است.

احکام آب کر

  • كرّ بودن آب با يقين انسان يا خبر دادن دو مرد عادل ثابت مى‌شود. در كفايت اِخبار يك مرد عادل بلكه ثقه اختلاف است.
  • آب كرّ از اقسام آب مطلق و پاك كننده است و با ملاقات نجاست، نجس نمى‌شود، مگر آنكه رنگ، بو يا مزه آن بر اثر ملاقات با نجاست تغيير كند. در اين صورت، پاك شدن آن منوط به زوال تغيّر و اتّصال به آب كثير ديگر و آميختگى با آن است. در حصول طهارت به مجرّد اتّصال، بدون امتزاج اختلاف است.
  • چيز نجس با يك بار شستن در آب كرّ پاك مى‌شود. در لزوم تعدّد شستن براى تطهير چيز نجس شده به ادرار و نيز ظرف نجس، و وجوب فشردن اشياى نجسى مانند لباس كه آب در آنها نفوذ مى‌كند، جهت خارج شدن غساله آن اختلاف است. قول مشهور در دو مورد اول (نجس شده به ادرار و ظرف نجس) و نيز مشهور متأخّران در مورد اخير، عدم لزوم تعدّد است.
  • اگر در بقاى كرّ بودن آبى شك شود، حكم كرّ و اگر در رسيدن آبى قليل به مقدار كرّ شك شود، حكم آب قليل را دارد.

پانویس

  1. جواهر الكلام 1/172 ـ 173
  2. مجمع الفائدة 1/ 292
  3. جواهر الكلام 1/ 335
  4. 26
  5. جواهر الكلام 1/ 153 ـ 154
  6. العروة الوثقى 1/43
  7. 113 ـ 114
  8. مهذب الاحكام 18/ 33 و 40
  9. العروة الوثقى 1/ 36 ـ 37 .


منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد 1، ص 106-105.